دو کشتار با فاصله 20 سال

رسانه های نوین بزرگترین مانع سرکوب اعتراضات مردمی

20 سال پیش در چنین ایامی بود که ایران در تب و تاب رحلت بنیانگذار جمهوری اسلامی سوخت، و توجه افکار عمومی داخل و حتی جهان بر رحلت و تشییع جنازه و خاک‌سپاری بی‌نظیر محبوب‌ترین رهبر قرن بیستم متمرکز بود، با این حال خبری به سرعت در صدر اخبار و رسانه‌های جهان و ایران قرار گرفت، کشتار صدها دانشجوی چینی که در حال تجمع صلح‌آمیزی در میدان اصلی پکن «تیان آن من» بودند، به سرعت توجه افکار عمومی را متوجه خود کرد.

 

با وجود قتل‌عام حدود 300 دانشجوی چینی توسط ارتش دولت کمونیستی جمهوری خلق چین، دفاع سرسختانه پکن از این اقدام، موجب عقب‌نشینی تدریجی دولت‌های غربی از موضع دفاع از حقوق بشر آنان شد و اعتراضات جنبش نوگرا و روشنفکر دانشگاه‌های چین با وجود پشتوانه و گستردگی قابل توجه آن، در نطفه خفه شد.

20 سال گذشت، اما این 20 سال، از بعد ارتباطات و پویایی افکار عمومی معادل 200 و حتی 2 هزار سال بود. رسانه‌های دوطرفه برای اولین‌بار در طول این 20 سال متولد شدند و تکنولوژی IT، هر انسان را تبدیل به یک رسانه کرد، ابرازهایی نظیر پست‌الکترونیک و شبکه‌های اجتماعی مجازی نظیر فیس بوک و تویتر به کمک تصویربرداری آسان توسط موبایل و دوربین‌های آماتوری دستی، موجب شده است تا دیگر بستن و یک‌سو کردن افکار عمومی حتی با تبانی با قدرت‌های جهانی ممکن نباشد.

 

اگر 20 سال قبل دولت چین توانست در قلب پایتخت و با حضور صدها خبرنگار خارجی و در مقابل چشم ده‌ها دیپلمات، 300 دانشجو را قتل‌عام کند و به سادگی نیز از بحران آن عبور نماید، امروز کشتار نیمی از این افراد، آن‌هم اقلیتی دینی در دورافتاده‌ترین نقاط این کشور وسیع، ‌چنان بحرانی می‌آفریند که رئیس‌جمهور ابرقدرت چین مجبور به ناتمام گذاشتن حضور خود در G8 شده و سراسیمه به کشورش بازمی‌گردد و با وجود آن‌که قدرت‌های جهانی مدعی حقوق بشر، به ویژه آمریکا و اروپا بنابر معاملات و منافع سیاسی خود قصد دارند کشتار غیرانسانی مسلمانان در چین را دست‌کم در عرصه بین‌المللی نادیده بگیرند، معجزه ارتباطات موجب شده است تا این موضوع به دغدغه افکار عمومی جهان تبدیل شود.

 

میدان تی آن آنمن قبل از کشتار دانشجویان در 4جولای 1989

شاید اهمیت کشتار میدان تیان آن من از نظر تعداد و ابعاد سیاسی، رسانه‌ای و حقوق بشر، چندین برابر کشتار مسلمانان بود، اما جریان اجتماعی که کشتار مسلمانان ایجاد کرد، به مراتب پایدارتر از آن فاجعه خواهد بود.

باید پذیرفت ارتباطات، یک شکبه مجازی قدرتمند از انسان‌ها در سراسر جهان ایجاد کرده است که هیچ دولتی قادر به محو آن نیست.

اثر این شبکه آن چنان است که قادر است ظرف چند ساعت، هزاران نفر را در مکانی خاص گرد هم آورد، آن‌هم انسان‌هایی با توانایی‌ها و مهارت‌های نوین، نسلی که به دلیل دسترسی به رسانه و آشنایی با نگاه‌ها و نظرات متنوع، به سادگی قابل شستشوی مغزی و القای تحلیل‌ها یکجانبه به نفع حاکمیت نیستند.

مسلمانان چینی با وجود فقر، محرومیت و دورافتادگی، نشان دادند حاضرند برای دفاع از دو همنوع خود که اسیر ظلم دولت بودند، خود را به خطر اندازند و صدها نفر نه برای دو نفر، بلکه برای دفاع از آزادی و شرافت خود قربانی شوند

حماسه‌ای که در استان سین کیانگچین رخ داد، ‌حماسه‌ای برای بشریت و ارزش‌های انسانی بود که البته افتخار آن به مسلمانان چینی تعلق گرفت، ‌کسانی که در تلویزیون کمونیستی و رسانه‌های خلقی چین، اغتشاشگر و عامل ناامنی و خرابکاری معرفی شدند، اما در نگاه افکار عمومی جهان به قهرمانان نادیده و گمنامی برای آزادی تبدیل شدند.

آری، ارتباطات را که در قرن 21 به شکوفایی رسیده است، باید پایان استعمار و به بند کشیدن فکر و روح انسان‌ها دانست، دولت‌های مستبد و قدرت های زورگو در جهان امروز شاید بتوانند انسان‌ها را دستگیر، شکنجه و حتی کشتار کنند، اما نمی‌توانند دیگر مانند گذشته فکر و روح آن‌ها را اسیر اوهام خود نمایند، دوران شستشوی مغزی ملت‌ها، ارائه دروغ‌ها به جای حقیقت‌ها و تربیت توده‌هایی به عنوان پایه‌های استبداد سپری شده است.

امروز خیل عظیم نوجوانان و جوانانی که با ابزارهای نوین ارتباطی مانند رایانه، تلفن همراه و شبکه‌های مجازی آشنایی دارند و خود مانند یک رسانه عمل می‌کنند، آن‌گونه در میان ملت‌های جهان رو به تکثر است که باید عمر دوران خاموشی ملت‌ها را پایان یافته تلقی کرد.

مهمترین تفاوتی که کشتار سال 2009 ایغورهای مسلمان با کشتار سال 1989 دانشجویان و روشنفکر چینی داشت، این بود که شاید خون دانشجویان دستاورد محسوسی برای جریان آزادی خواه نداشت، ‌اما خون مسلمانان چینی، نوید بخش تغییرات شگرف در یکی از بسته‌ترین جوامع جهان خواهد بود.
http://www.ayn.ir/fa/pages/?cid=9975